تفاوت هیجان و احساس

بر اساس پژوهش‌های جدید در حوزه علوم اعصاب و روان‌شناسی هیجان و احساس دو مفهوم متمایز هستند (Adolphs & Anderson, 2018; Barrett, Lewis, & Haviland-Jones, 2023). هیجان به عنوان یک حالت چند‌بُعدی ذهنی-جسمی در نظر گرفته می‌شود که شامل تغییرهای تنکرد، تغییرهایی در حالت‌های چهره، تمایل‌هایی به عمل خاص و احساس ذهنی (فردی) است (Panksepp, 2022). هیجان‌ها پاسخ‌های خودکار و سریع به محرک‌های درونی و بیرونی هستند. درحالی‌که احساس به تجربه ذهنی و معنایی خود هیجان اشاره دارد. احساس، جنبه آگاهانه و ذهنی هیجان است که هماره با سطح بالاتری از پردازش شناختی همراه است (Seth & Gross, 2022). احساس می‌تواند به صورت چیزهایی مانند شادی، غم، ترس و خشم تجربه شود. بنابراین، هیجان فرآیندی بیولوژیکی-عصبی است که به طور خودکار ایجاد می‌شود، در حالی‌که احساس جنبه آگاهانه و ذهنی تجربه هیجان است که با دخالت فرآیندهای شناختی بالاتر ایجاد می‌شود.

منابع:

Adolphs, R., & Anderson, D. J. (2018). The neuroscience of emotion: A new synthesis. Princeton University Press.

Barrett, L. F., Lewis, M., & Haviland-Jones, J. M. (Eds.). (2023). Handbook of emotions (5th ed.). Guilford Press.

Panksepp, J. (2022). Affective neuroscience: The foundations of human and animal emotions. Oxford University Press.

Seth, A. K., & Gross, J. J. (Eds.). (2022). Cognition and emotion. MIT Press.