نمونه گیری آنلاین

نرم‌افزار محاسبه حجم نمونه با نمایش فرمول

طراحی: دکتر جواد عینی پور

فرمول کوکران

جامعه آماری (N):

سطح اطمینان (Z): 95% 99%

خطای مجاز (e):

نسبت پیش بینی شده (p):

محاسبه

معادلات ساختاری

تعداد متغیرهای مشاهدهگر:

سطح پیچیدگی مدل: ساده متوسط پیچیده

محاسبه

هنجاریابی

تعداد گروه های جمعیتی:

حداقل نمونه هر گروه:

محاسبه

تحلیل چندمتغیرهتعداد متغیرهای پیشبین (m):

محاسبه

نظام تدریس و آموزش MAT-4

انواع سبک های یادگیری کلب	نوع یادگیرنده		جنبه‌های طرح درس	شرح فعالیت‌ها	توضیح بیشتر
مشاهدة عینی	ابتکاری- تخیلی	انگیزش	- خلق تجربه	- دانشجویان با موقعیت‌های واقعی یا شبیه‌سازی شده درگیر می‌شوند.	بازدید میدانی از صحنه واقعی
			- تأمل روی تجربه	- بحث گروهی برای تحلیل اولیه تجربه و ارتباط آن با مفاهیم درس.	مباحثه اولیه پیرامون موضوع
مشاهدة تأمل	تحلیلی	توسعة مفهوم	- تأمل‌های همه‌جانبه	- پردازش دانستارها از طریق مشاهده و تفکر انتزاعی.	دانشجو درباره آگهش‌های دریافتی خویش بیشتر فکر می‌کند
			- ارائه و توسعة نظریه‌ها	- تدوین نظریه‌ها و مفاهیم بر اساس مشاهده ها	دانشجو استنباط‌های خویش را از مشاهده صورت‌بندی می‌کند.
مفهوم‌سازی انتزاعی	عقل سلیم	تمرین	- تمرین و تقویت دانستارها	- فرموله‌کردن نظریه‌ها و آزمایش کارایی آن‌ها در عمل.	دانشجو در عمل موضوع را تمرین می‌کند.
			- شخصی کردن تجربه	- شخصی‌سازی تجربه‌ها برای درک عمیقتر مفاهیم.	دانشجو پیوندهای شخصی خویش درباره موضوع را باز می یابد.
آزمایشگری فعال	پویا	کاربرد	- تهیة طرحی برای به‌کارگیری مفاهیم جدید	- اجرای عملی مفاهیم در موقعیت‌های جدید.	دانشجو برای موضوع طرحی جدید پیشنهاد می‌دهد.
			- اجرا و سهیم کردن دیگران	- اشتراک‌گذاری نتایج با دیگران و دریافت بازخورد.	دانشجو طرح خویش را با دیگران به اشتراک می‌گذارد و نقاط قوت و ضعف آن را کشف می‌کند.

گونه شناسی طرح های پژوهشی های آمیخته

نوع طرح پژوهش آمیخته	سطح ترکیب	جهتگیری زمانی	تأکید بر رویکردها	مثال
طرح ترکیبی جزئی همزمان	جزئی (ترکیب در مراحل محدود)	همزمان	وزن یکسان	بررسی تأثیر یادگیری مشارکتی بین دانشجویان با استفاده از امتیازهای کمی (امتحان ها) و یادداشتهای کیفی (آزمودارهای کلاسی) به صورت همزمان.
طرح ترکیبی کامل همزمان	کامل (ترکیب در همه مراحل)	همزمان	وزن یکسان	مطالعه رابطه بین نگرش معلمان ریاضی (کمی) و تحلیل کیفی راهبردهای آموزشی با ترکیب داده ها در مراحل تحلیل و استنباط.
طرح ترکیبی کامل متوالی	کامل	متوالی	وزن یکسان	تقسیم معلمان به گروههای بر اساس پاسخهای کمی، سپس مقایسه نتایج با دادههای کیفی برای بررسی دلایل موفقیت دانشآموزان.
طرح ترکیبی کامل متوالی با وزن ناهمسان	کامل	متوالی	وزن ناهمسان (کیفی > کمی)	استفاده از مصاحبه های کیفی و گروههای متمرکز در مرحله اول، سپس پرسشنامه کمی در مرحله دوم با تأکید بیشتر بر دادههای کیفی.
طرح ترکیبی نسبی همزمان با وزن برابر	نسبی	همزمان	وزن یکسان	بررسی کیفیت زندگی بیماران پس از پیوند مغز استخوان با مقایسه دادههای کمی و کیفی بهصورت همزمان و وزن برابر.
طرح ترکیبی نسبی همزمان با وزن نابرابر	نسبی	همزمان	وزن ناهمسان	مطالعه بر روی رفتار خشونتآمیز نوجوانان با اولویت بیشتر به دادههای کمی (پرسشنامه) و دادههای کیفی (مصاحبه).
طرح ترکیبی نسبی متوالی با وزن برابر	نسبی	متوالی	وزن یکسان	پژوهش بلندمدت سلامت روان نوجوانان با استفاده از مصاحبه های کیفی، نظرسنجی های کمی و مداخلات تجربی در مراحل مختلف.
طرح ترکیبی نسبی متوالی با وزن نابرابر	نسبی	متوالی	وزن ناهمسان	بررسی ترس از سقوط در سالمندان با اولویت به دادههای کمی در مرحله اول و تحلیل کیفی در مرحله دوم.
طرح تحولمحور	کامل	متنوع	وزن ناهمسان (کیفی غالب)	بررسی تأثیر سیاستهای آموزشی بر نابرابری جنسیتی با ترکیب آمارهای کمی و روایتهای کیفی برای حمایت از تغییرهای اجتماعی.
طرح تو درتو (نیمرخی)	جزئی	همزمان یا متوالی	وزن ناهمسان	در یک پژوهش کمی (آزمایش بالینی)، جمعآوری داده های کیفی محدود (مصاحبه با بیماران) برای درک تجربه شخصی از درمان.

پرسشنامه سازگاری دانش آموزان سیها و سینگ

منبع پرسشنامه:

پرسشنامه سازگاری دانش‌آموزان توسط سینها و سینگ در سال 1993 طراحی و تدوین شده است.

این پرسشنامه به فارسی ترجمه شده و توسط کرمی در سال 1998 مورد استفاده قرار گرفته است.

هدف پرسشنامه:

این پرسشنامه برای سنجش سازگاری اجتماعی، هیجانی و تحصیلی دانش‌آموزان طراحی شده است.

سازگاری اجتماعی شامل توانایی فرد در تعامل با محیط اجتماعی است.

سازگاری هیجانی به سلامت روانی، رضایت از زندگی و هماهنگی احساسات، فعالیت‌ها و افکار فرد اشاره دارد.

سازگاری تحصیلی شامل واکنش‌های فرد به محیط مدرسه و فعالیت‌های تحصیلی است.

 

ساختار پرسشنامه:

پرسشنامه شامل 60 سوال است که به سه حوزه اصلی تقسیم می‌شود:

سازگاری اجتماعی (سوالات 1 تا 20)

سازگاری هیجانی (سوالات 21 تا 40)

سازگاری تحصیلی (سوالات 41 تا 60)

نحوه نمره‌گذاری:

پاسخ‌ها به صورت بله (نمره 1) و خیر (نمره 0) کدگذاری می‌شوند.

برخی سوالات به صورت معکوس نمره‌گذاری می‌شوند (با علامت ® مشخص شده‌اند). در این سوالات، پاسخ "بله" نمره 0 و پاسخ "خیر" نمره 1 دریافت می‌کند.

نمره کلی سازگاری از مجموع نمرات سوالات محاسبه می‌شود. نمره بالاتر نشان‌دهنده سازگاری بهتر است.

پایایی و روایی:

ضریب پایایی این پرسشنامه با روش دو نیمه کردن و بازآزمایی به ترتیب 0.93 و 0.95 گزارش شده است.

ضریب کودر-ریچاردسون نیز 0.89 گزارش شده است که نشان‌دهنده پایایی بالای پرسشنامه است.

روایی سازه پرسشنامه نیز از طریق تحلیل عاملی تأیید شده است.

کاربرد پرسشنامه:

این پرسشنامه برای ارزیابی سازگاری دانش‌آموزان در محیط مدرسه و شناسایی مشکلات احتمالی در حوزه‌های اجتماعی، هیجانی و تحصیلی استفاده می‌شود. همچنین می‌توان از آن برای بررسی تأثیر مداخلات آموزشی و روان‌شناختی بر بهبود سازگاری دانش‌آموزان استفاده کرد.

 

شماره سوال	متن سوال	معکوس بودن (®)
1	آیا همیشه از چیزی در مدرسه خودتان می‌ترسید؟	®
2	آیا از معاشرت کردن با هم‌کلاسی‌هایتان دوری می‌کنید؟	®
3	آیا آنچه را که خوانده‌اید به زودی فراموش می‌کنید؟	®
4	اگر هم‌کلاسی‌هایتان کار غیرعاقلانه‌ای انجام دهند، آیا فوراً با آن‌ها اوقات تلخی می‌کنید؟	®
5	آیا کمرو هستید؟	®
6	آیا از امتحان می‌ترسید؟	®
7	آیا به خاطر اشتباهاتتان نگران سرزنش معلمتان هستید؟	®
8	وقتی موضوعی را درک نمی‌کنید، آیا در سؤال کردن تردید دارید؟	®
9	آیا فهمیدن درس‌هایی که در کلاس تدریس می‌شود برای شما مشکل است؟	®
10	آیا نسبت به دوستانی که معلمتان از آن‌ها قدردانی می‌کند، حسادت می‌ورزید؟	®
11	زمانی که تعدادی از معلمان با هم هستند، آیا بدون هیچ ناراحتی پیش آن‌ها می‌روید؟
12	آیا می‌توانید از درس‌هایی که در کلاس تدریس می‌شود، به درستی یادداشت بردارید؟
13	آیا نسبت به هم‌کلاسی‌هایی که فکر می‌کنید بهتر از شما هستند، احساس ناراحتی می‌کنید؟	®
14	آیا گاهی احساس می‌کنید که در مدرسه دوست ندارید؟	®
15	آیا موقع تدریس در کلاس‌تان خمیازه می‌کشید؟	®
16	وقتی متوجه می‌شوید چند دانش‌آموز با هم حرف می‌زنند، آیا فکر می‌کنید از شما بدگویی می‌کنند؟	®
17	آیا می‌توانید با هر شخصی دوست شوید؟
18	آیا از روش تدریس معلمتان در مدرسه راضی هستید؟
19	وقتی در هیچ‌یک از برنامه‌های مدرسه شرکت نمی‌کنید، آیا عصبی می‌شوید؟	®
20	وقتی تعدادی دانش‌آموز با هم حرف می‌زنند، آیا آزادانه به آن‌ها می‌پیوندید؟
21	آیا اگر معلمان مدرسه به مسائل شما توجهی نکنند، احساس ناراحتی می‌کنید؟	®
22	آیا در مدرسه غمگین و پژمرده هستید؟	®
23	آیا دوست دارید به هم‌کلاسی‌هایتان بپیوندید و با آن‌ها کار کنید؟
24	آیا از پیشرفت تحصیلی خودتان راضی هستید؟
25	آیا احساس می‌کنید معلمان شما را مورد غفلت قرار داده‌اند؟	®
26	آیا سعی می‌کنید توجه معلمان را در کلاس به خود جلب کنید؟
27	آیا وقتی مطلبی را مطالعه می‌کنید، احساس می‌کنید سخت است؟	®
28	وقتی دانش‌آموزی از شما شکایت می‌کند، آیا به او صدمه می‌زنید؟	®
29	آیا اغلب احساس می‌کنید باید تنها باشید؟	®
30	آیا معلمان مدرسه همیشه آماده‌اند تا به شما در حل مشکلات تحصیلی کمک کنند؟
31	آیا اغلب از مدرسه ناراضی هستید؟	®
32	آیا با دانش‌آموزان مدرسه ارتباط برقرار می‌کنید؟
33	آیا در مدرسه، معلمان شما را تحسین می‌کنند؟
34	آیا سعی می‌کنید اشتباهات خود را توجیه کنید؟	®
35	آیا دوست دارید در کلاس‌های جدول‌های صندلی جلو بنشینید؟
36	آیا اغلب در امتحانات نمره کمتری می‌گیرید؟	®
37	وقتی معلمان در کلاس از شما سوالی می‌پرسند، آیا ناراحت می‌شوید؟	®
38	آیا با هم‌کلاسی‌های خود ارتباطات دوستانه دارید؟
39	آیا انگیزه دارید تا تحصیلات بیشتری داشته باشید؟
40	آیا وقتی هم‌کلاسی‌هایتان شوخی می‌کنند، ناراحت می‌شوید؟	®
41	آیا در فعالیت‌های مدرسه به طور فعال شرکت می‌کنید؟
42	آیا اغلب با هم‌کلاسی‌های خود جر و بحث می‌کنید؟	®
43	آیا بعضی وقت‌ها قبل از تعطیل شدن مدرسه به خانه می‌روید؟	®
44	آیا در مسابقات ورزشی مدرسه شرکت می‌کنید؟
45	آیا اغلب معلمان شما را به خاطر انجام ندادن مشق‌هایتان سرزنش می‌کنند؟	®
46	آیا وقتی با دانش‌آموزان کلاس‌های بالاتر صحبت می‌کنید، خجالت می‌کشید؟	®
47	آیا معلمان شما با دانش‌آموزان کلاس‌های بالاتر صحبت می‌کنند؟
48	آیا تفاوتی بین نمره‌هایی که توسط معلمان داده می‌شود و نمره‌هایی که توسط هم‌کلاسی‌ها داده می‌شود، وجود دارد؟	®
49	آیا به درسی که در کلاس تدریس می‌شود، توجه می‌کنید؟
50	وقتی نمره کم می‌گیرید، آیا فکر می‌کنید نفرت شما نسبت به معلم‌تان افزایش می‌یابد؟	®
51	آیا همیشه آماده‌اید تا به هم‌کلاسی‌های خود کمک کنید؟
52	آیا از کتابخانه مدرسه کتاب و مجله می‌گیرید و مطالعه می‌کنید؟
53	آیا از معاشرت با دیگر دانش‌آموزان در مدرسه لذت می‌برید؟
54	آیا از جنب و جوش دیگر دانش‌آموزان در مدرسه لذت می‌برید؟
55	آیا در بحث‌ها شرکت می‌کنید؟
56	آیا در برخورد با دانش‌آموزان کلاس‌های بالاتر احساس خوبی دارید؟
57	وقتی هم‌کلاسی‌هایتان کتابی از شما می‌خواهند، آیا به آن‌ها خوشحالی می‌دهید؟
58	آیا به کارهای تخصصی علاقه‌مند هستید؟
59	آیا در مدرسه احساس می‌کنید که مورد پذیرش دیگران هستید؟
60	آیا از حضور در مدرسه لذت می‌برید؟

نظریه مارشال لینهان

نظریه مارشال لینهان (Marsha Linehan) که به عنوان درمان دیالکتیکی رفتاری (DBT) شناخته می‌شود، یک رویکرد روان‌درمانی است که برای درمان اختلال‌های روانی، به ویژه اختلال شخصیت مرزی (BPD)، طراحی شده است. این نظریه ترکیبی از رویکردهای شناختی-رفتاری با مفاهیم فلسفی دیالکتیک است و بر تعادل بین پذیرش و تغییر تأکید می‌کند. در زیر به طور کامل به شرح این نظریه پرداخته می‌شود:

---

مبانی نظریه مارشال لینهان

1. دیالکتیک (Dialectics):

   - دیالکتیک به معنای تعامل بین دو نیروی متضاد برای ایجاد تغییر است. در DBT، این مفهوم به تعادل بین پذیرش (پذیرش خود و شرایط فعلی) و تغییر (تلاش برای بهبود و رشد) اشاره دارد.

   - مثال: پذیرش احساس‌های دردناک در عین تلاش برای تغییر رفتارهای ناسازگار.

2. بیوسوشیال تئوری (Biosocial Theory):

   - لینهان معتقد است که اختلال شخصیت مرزی و سایر مشکل‌های روانی ناشی از تعامل بین عامل‌های زیستی و محیطی است.

   - عامل‌های زیستی: شامل حساسیت هیجانی بالا، شدت هیجانی زیاد و کندی بازگشت به حالت عاطفی پایه.

   - عامل‌های محیطی: شامل محیط‌های بی‌اعتبارساز (Invalidating Environments) که در آن احساس‌ها و تجربه‌های فرد نادیده گرفته یا رد می‌شود.

---

چهار مؤلفه اصلی DBT

1. مهارت‌آموزی (Skills Training):

   - هدف: آموزش مهارت‌های لازم برای مدیریت هیجان‌ها، بهبود رابطه‌ها و افزایش تحمل پریشانی.

   - مهارت‌ها در چهار گروه اصلی آموزش داده می‌شوند:

     - ذهن‌آگاهی (Mindfulness): افزایش آگاهی از لحظه حال بدون قضاوت.

     - تنظیم هیجانی (Emotion Regulation): مدیریت و تعدیل هیجان‌های شدید.

     - تحمل پریشانی (Distress Tolerance): تحمل و پذیرش موقعیت‌های دشوار بدون واکنش‌های مخرب.

     - کارایی بین‌فردی (Interpersonal Effectiveness): بهبود رابطه‌ها و بیان نیازها به شیوه‌ای مؤثر.

2. درمان فردی (Individual Therapy):

   - تمرکز بر حل مشکل‌های فعلی و افزایش انگیزه برای تغییر.

   - درمانگر و بیمار با هم همکاری می‌کنند تا رفتارهای ناسازگار را شناسایی و تغییر دهند.

3. مشاوره تلفنی (Phone Coaching):

   - بیماران می‌توانند در موقعیت‌های بحرانی با درمانگر تماس بگیرند تا راهکارهای فوری برای مدیریت موقعیت‌های دشوار دریافت کنند.

4. تیم مشاوره درمانگران (Therapist Consultation Team):

   - درمانگران DBT به صورت تیمی کار می‌کنند تا از یکدیگر حمایت کنند و کیفیت درمان را بهبود بخشند.

---

مراحل درمان DBT

1. مرحله اول: کاهش رفتارهای تهدیدکننده زندگی:

   - هدف: کاهش رفتارهای خودکشی‌گرایانه، خودآزاری و سایر رفتارهای پرخطر.

2. مرحله دوم: کاهش رفتارهای مختل‌کننده درمان:

   - هدف: کاهش رفتارهایی که مانع پیشرفت درمان می‌شوند، مانند غیبت از جلسات یا عدم مشارکت فعال.

3. مرحله سوم: بهبود کیفیت زندگی و حل مشکل‌ها:

   - هدف: بهبود عملکرد کلی فرد، افزایش رضایت از زندگی و حل مشکل‌های روزمره.

4. مرحله چهارم: افزایش احساس کامل‌بودن و شادی:

   - هدف: دستیابی به احساس رضایت عمیق و معنادار در زندگی.

---

مفاهیم کلیدی DBT

1. پذیرش رادیکال (Radical Acceptance):

   - پذیرش کامل واقعیت بدون مقاومت یا قضاوت. این مفهوم به افراد کمک می‌کند تا با موقعیت‌های دشوار کنار بیایند.

2. ذهن‌آگاهی (Mindfulness):

   - تمرکز بر لحظه حال و افزایش آگاهی از فکرها، احساس‌ها و رفتارها بدون قضاوت.

3. تعادل دیالکتیکی (Dialectical Balance):

   - ایجاد تعادل بین پذیرش و تغییر، و بین استقلال و وابستگی.

---

کاربردهای DBT

- اختلال شخصیت مرزی (BPD): DBT به عنوان درمان اصلی برای BPD شناخته می‌شود.

- افسردگی و اضطراب: برای مدیریت هیجان‌های شدید و بهبود کیفیت زندگی.

- اختلال‌های خوردن: برای تنظیم هیجان‌ها و کاهش رفتارهای مخرب.

- سوءمصرف مواد: برای افزایش تحمل پریشانی و کاهش رفتارهای پرخطر.

---

انتقادها و محدودیت‌ها

1. زمان‌بر بودن: DBT نیاز به جلسات منظم و طولانی‌مدت دارد.

2. نیاز به تعهد بالا: بیماران باید به طور فعال در درمان مشارکت کنند.

3. محدودیت در دسترسی: همه درمانگران آموزش DBT ندارند و دسترسی به این درمان ممکن است دشوار باشد.

---

جمع‌بندی

نظریه مارشال لینهان با ترکیب مفاهیم دیالکتیک و رویکردهای شناختی-رفتاری، یک چارچوب مؤثر برای درمان اختلال‌های روانی، به ویژه اختلال شخصیت مرزی، ارائه می‌دهد. این رویکرد با تأکید بر پذیرش و تغییر، به افراد کمک می‌کند تا هیجان‌های خود را مدیریت کنند، رابطه‌های خود را بهبود بخشند و کیفیت زندگی خود را افزایش دهند.

مقایسه مراحل رشد اخلاقی از دیدگاه های مختلف

نظریه‌پرداز	مراحل رشد اخلاقی	تمرکز اصلی	روش تحقیق	جنسیت‌محوری	انتقادها و محدودیت‌ها
ژان پیاژه	۱. مرحله پیش‌اخلاقی (۰-۵ سال) ۲. مرحله اخلاق اطاعت (۵-۱۰ سال) ۳. مرحله اخلاق خودمختاری (۱۰ سال به بالا)	رشد شناختی و درک کودکان از قوانین و عدالت	مشاهده و مصاحبه با کودکان در بازی‌ها و موقعیت‌های اخلاقی	خنثی (تمرکز بر کودکان بدون توجه به جنسیت)	محدود به کودکان و نوجوانان؛ عدم توجه به تفاوت‌های فرهنگی
لارنس کلبرگ	۱. سطح پیش‌متعارف (اطاعت و فردگرایی) ۲. سطح متعارف (همنوایی و حفظ نظم اجتماعی) ۳. سطح پس‌متعارف (اصول جهانی اخلاقی)	رشد استدلال اخلاقی و عدالت	مصاحبه‌های عمیق با افراد درباره معضلات اخلاقی (مانند معضل هاینز)	مردمحور (تمرکز بر عدالت و قوانین)	انتقاد گلیگان به مردمحور بودن؛ عدم توجه به مراقبت و روابط
کارول گلیگان	۱. جهت‌گیری به سوی خود ۲. جهت‌گیری به سوی دیگران ۳. جهت‌گیری به سوی تعادل بین خود و دیگران	اخلاق مراقبت و روابط بین‌فردی	مصاحبه با زنان درباره تجربیات اخلاقی و تصمیم‌گیری‌ها	زن‌محور (تمرکز بر مراقبت و روابط)	محدودیت در تعمیم به همه افراد؛ انتقاد به دوقطبی‌سازی عدالت و مراقبت
الیوت توریل	۱. حوزه اجتماعی (قوانین و هنجارها) ۲. حوزه شخصی (حقوق فردی) ۳. حوزه اخلاقی (عدالت و رفاه دیگران)	تمایز بین حوزه‌های اجتماعی، شخصی و اخلاقی	تحقیقات تجربی درباره درک کودکان و نوجوانان از قوانین و هنجارها	خنثی	تمرکز محدود بر تمایز بین حوزه‌ها؛ عدم توجه به رشد اخلاقی در بزرگسالی
جاناتان هایت	۱. مراقبت/آسیب ۲. انصاف/تقابل ۳. وفاداری/خانواده ۴. احترام/اقتدار ۵. پاکی/تقدس	روان‌شناسی اخلاقی و نقش احساسات در تصمیم‌گیری‌های اخلاقی	تحقیقات بین‌فرهنگی و بررسی پایه‌های اخلاقی	خنثی	انتقاد به عدم توازن بین پایه‌های اخلاقی؛ پیچیدگی در تعمیم‌پذیری

نظریه گرین و راشلین

نظریه گرین و راشلین (Green & Rachlin) به یک مدل رفتاری در روانشناسی و اقتصاد رفتاری اشاره دارد که بر روی خودکنترلی (Self-Control)، ارزشگذاری زمانی (Temporal Discounting)، و انتخابهای بین دورهای (Intertemporal Choice) تمرکز میکند. این نظریه توسط لئونارد گرین (Leonard Green) و هاوارد راشلین (Howard Rachlin) توسعه یافته و در زمینه درک رفتارهای انسان در مواجهه با پاداشهای فوری در مقابل پاداشهای آتی کاربرد دارد.

---

مبانی نظریه
۱. ارزشگذاری زمانی (Temporal Discounting):
   - افراد معمولاً پاداشهای فوری را نسبت به پاداشهای آتی ارزش بیشتری میدهند، حتی اگر پاداش آتی بزرگتر باشد. این پدیده به عنوان کاهش ارزش زمانی شناخته میشود.
   - مثال: انتخاب بین دریافت ۱۰۰ هزار تومان امروز یا ۱۵۰ هزار تومان پس از یک ماه. بسیاری افراد گزینه اول را انتخاب میکنند.

۲. هیپربولیک دیسکانتینگ (Hyperbolic Discounting):
   - گرین و راشلین نشان دادند که کاهش ارزش پاداشها بر اساس زمان، به صورت منحنی هیپربولیک است، نه خطی یا نمایی. این بدان معناست که:
     - ارز ش پاداشها در زمانهای نزدیک بهصورت چشمگیری کاهش مییابد.
     - در زمانهای دورتر، نرخ کاهش ارزش کندتر میشود.

- فرمول ریاضی آن:
V=X/1+(K*D)​
   
   
     - \(V\): ارزش فعلی پاداش  
     - \(A\): مقدار پاداش  
     - \(D\): تأخیر زمانی  
     - \(k\): ثابت کاهش ارزش (وابسته به فرد).

۳. خودکنترلی و تعهد (Commitment Strategies):
   - افراد برای مقابله با کاهش ارزش زمانی، از استراتژیهای تعهد (Commitment Devices) استفاده میکنند.  
   - مثال: قرار دادن پول در حساب پسانداز قفلشده تا از خرج کردن آن برای خریدهای لحظهای جلوگیری شود.

---

کاربردهای نظریه
۱. اقتصاد رفتاری:
   - توضیح رفتارهای مالی مانند پسانداز نکردن، قرض گرفتن با بهره بالا، یا سرمایهگذاریهای کوتاهمدت.

۲. سلامت روان:
   - درک اعتیاد (مصرف مواد مخدر برای لذت فوری، علیرغم پیامدهای منفی آتی).  
   - درمانهای مبتنی بر افزایش خودکنترلی، مانند برنامههای ترک اعتیاد.

۳. مدیریت زمان:
   - طراحی سیستمهای پاداشدهی برای افزایش بهرهوری (مثلاً پاداشهای کوچک روزانه برای تکمیل پروژههای بزرگ).

---

انتقادات به نظریه
۱. سادهسازی بیش از حد:
   - برخی منتقدان معتقدند این نظریه عوامل فرهنگی، اجتماعی، و شناختی پیچیدهتر را نادیده میگیرد.

۲. تفاوتهای فردی:
   - ثابت \(k\) (نرخ کاهش ارزش) بین افراد متفاوت است و تحت تأثیر عواملی مانند شخصیت، تجربه، و شرایط محیطی قرار میگیرد.

۳. تأثیر عوامل بیرونی:
   - نظریه کمتر به نقش قوانین، هنجارهای اجتماعی، یا فشارهای اقتصادی در تصمیمگیری میپردازد.

---

مثال عملی
- سناریو: فردی میخواهد سیگار را ترک کند.  
  - پاداش فوری: لذت سیگار کشیدن (ارزش بالا).  
  - پاداش آتی: سلامت بهتر و صرفهجویی مالی (ارزش بالاتر، اما با تأخیر).  
  - راهحل مبتنی بر نظریه: ایجاد تعهد (مثلاً قرارداد مالی با دوست که در صورت سیگار کشیدن جریمه پرداخت کند).

---

جمعبندی
نظریه گرین و راشلین ابزاری قدرتمند برای تحلیل رفتارهای انسان در مواجهه با تعارض بین پاداشهای کوتاهمدت و بلندمدت است. این نظریه در حوزههای روانشناسی، اقتصاد، و حتی طراحی سیاستهای عمومی (مانند مالیات بر سیگار) کاربرد گستردهای دارد.

 

تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر در Spss

برای اجرای تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر  در SPSS، مراحل زیر را دنبال کنید:

---

1. آماده سازی داده ها

- داده ها باید شامل:

- متغیر بین گروهی (Between-Subject Factor): یک متغیر مستقل با سطوح مجزا (مثلاً دو گروه آزمایش و کنترل).

- متغیر درونگروهی (Within-Subject Factor): متغیر تکرارشونده (مثلاً زمانهای اندازه گیری).

- متغیر وابسته: مقادیر اندازه گیری شده در هر سطح از متغیر درون گروهی.

---

2. ورود داده ها به SPSS

- دادهها معمولاً به صورت Wide Format وارد میشوند (هر سطر نماینده یک شرکت کننده و ستونها مربوط به زمان ها و گروه هاست).

---

3. اجرای Mixed ANOVA

- مسیر منوها:

Analyze → General Linear Model → Repeated Measures.

1. تعریف فاکتور درونگروهی:

- در پنجره `Repeated Measures Define Factor(s)`:

- نام فاکتور درون گروهی را وارد کنید (مثلاً "زمان").

- تعداد سطوح (Levels) را مشخص کنید (مثلاً ۳ زمان).

- دکمه `Add` را بزنید → `Define`.

2. انتخاب متغیرها:

- در پنجره جدید:

- متغیرهای مربوط به هر سطح درونگروهی را به `Within-Subjects Variables` منتقل کنید (مثلاً زمان۱، زمان۲، زمان۳).

- متغیر بینگروهی (گروه) را به `Between-Subjects Factor(s)` منتقل کنید.

3. تنظیم گزینه ها (اختیاری):

- Plots: برای ترسیم نمودار تعامل.

- Post Hoc: اگر متغیر بینگروهی بیش از دو سطح دارد، آزمونهای تعقیبی (مثل توکی) را انتخاب کنید.

- Options:

- نمایش میانگین های حاشیه ای (Estimated Marginal Means).

- انتخاب `Descriptive statistics` و `Effect size`.

---

4. تفسیر خروجیها

- آزمونهای فرضیه:

- Mauchly’s Test of Sphericity: اگر مقدار *p* < ۰.۰۵ باشد، از تصحیح Greenhouse-Geisser استفاده کنید.

- Within-Subjects Effects: اثر اصلی متغیر درونگروهی و تعامل آن با متغیر بین گروهی.

- Between-Subjects Effects: اثر اصلی متغیر بینگروهی.

- نمودار تعامل: بررسی همگرایی/واگرایی خطوط برای تفسیر تعامل.

---

5. بررسی مفروضات

- نرمالبودن: از آزمون شاپیرو-ویلک یا نمودار Q-Q استفاده کنید.

- همگنی واریانسها: آزمون لوین (Levene’s Test) برای متغیر بینگروهی.

- کرویت (Sphericity): با آزمون Mauchly بررسی میشود.

---

مثال عملی

سناریو: مقایسه اضطراب در ۲ گروه (آزمایش/کنترل) در ۳ زمان (پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری).

- بین گروهی: گروه (۲ سطح).

- درون گروهی: زمان (۳ سطح).

- خروجی کلیدی:

- اثر اصلی زمان (`Partial Eta Squared` اندازه اثر).

- تعامل گروه × زمان (اگر معنادار باشد، تحلیل ساده اثرها الزامی است).

---

توجه

- برای داده های گمشده، از گزینه `EM Means` یا روشهای جایگزینی مانند چندگانگی استفاده کنید.

- در صورت نقض مفروضه ها، تحلیلهای جایگزین (مثل ANOVA با تصحیح Greenhouse-Geisser) را اجرا کنید.

با دنبال کردن این مراحل، می توانید تحلیل واریانس آمیخته را در SPSS به صورت صحیح اجرا و نتایج را تفسیر کنید.